Men gan cao là dấu hiệu của bất ổn của gan. Nếu không nắm rõ các nguyên nhân, triệu chứng và theo dõi sát sao chỉ số men gan tăng để đưa ra cách điều trị phù hợp thì bệnh sẽ biến chứng thành xơ gan, ưng thư gan…
Men gan cao là gì
Men gan có vai trò cực kì quan trọng đối với việc chuyển hóa các chất trong cơ thể. Tình trạng gan bị viêm hay các tế bào gan bị tổn thương sẽ khiến nồng độ men gan trong máu tăng.
Men gan được sản sinh trong quá trình trình lão hóa của các tế bào gan. Ở cơ thể người chỉ số men gan cao sẽ đạt mức > 40UI/L. Men Gan cao thể hiện sự tổn thương ở gan. Nếu không điều trị kịp thời men gan cao sẽ biến chứng thành bệnh xơ gan, ung thư gan…
Có 4 loại men gan phổ biến: AST, ALT, GGT, ALP.
Nguyên nhân dẫn tới men gan cao
Tình trang men gan cao xảy ra do rất nhiều nguyên nhân khác nhau nhưng vẫn có một số nguyên nhân chính:
Do bệnh viêm gan: Các bệnh viêm gan A, B, C, D, E Là nguyên nhân chính gây chỉ số men gan cao đột biến. các bệnh trên có tình trạng viêm gan biểu hiện các triệu chứng mệt mỏi, đau bụng, sẫm màu nước tiểu và vàng da.
Do chế độ ăn uống: Chế độ ăn uống cũng là nguyên nhân gây nên men gan tăng cao, một số loại thực phẩm và đồ uống có các chất không có lợi cho gan khiến cho gan phải hoạt động nhiều hơn để loại bỏ các chất.
Do sử dụng thuốc: Một số thuốc có tác động rất lớn đến gan, thậm chí gây độc cho gan, điển hình nhất là một số thuốc chống vi khuẩn lao (INH, rifamixin…), thuốc thuộc nhóm fluoquinolon (ciprofloxacin), acetaminophen (paracetamol, tydol, efferalgan…). Khi ngộ độc do thuốc cũng có thể làm men gan gia tăng.
Do một số các bệnh lý liên quan: Một số bệnh như sốt rét, đái tháo đường, suy tim, viêm tụy… cũng có thể là nguyên nhân khiến quá trình chuyển hóa của gan bị ảnh hưởng.
Dấu hiệu của men gan cao
Dấu hiệu của men gan cao khá ít, và một trong số đó không làm cho người mắc cảm thấy có điều gì bất thường. Người mắc men gan cao vẫn có thể hoạt động mà không bị gặp các biểu hiện nào đặc biệt.
Người mắc men gan cao thường ủ bệnh đến khi xuất hiện biến chứng thành các bệnh của gan, thì mới bắt đầu đi khám và điều trị.
Tuy vậy vẫn có một số các biểu hiện dễ nhận biết như: có cảm giác đau nhẹ ở vùng bụng dưới, bụng có dấu hiệu trướng nhẹ,… Nếu bị các biểu hiện này thường xuyên bạn nên đi khám để tránh trường hợp bệnh nặng hơn.
Triệu chứng của men gan cao
Một số triệu chứng khi bạn mắc men gan cao: đau ở hạ sườn phải, trướng bụng nhẹ, bị giãn các vi mạch ở cổ, mặt, mệt mỏi, chán ăn,… Một vài trường hợp người mắc có chỉ số men gan cao nhưng không có triệu chứng lâm sàng nào. Chỉ phát hiện ra khi đi xét nghiệm.
Triệu chứng có thế kéo dài vài tuần hoặc vài tháng điều này khiến người mắc thường phát hiện ra rất muộn. Do triệu chứng không rõ ràng nên nhiều người chủ quan , không đi khám, vẫn dùng rượu bia, thuốc lá, ăn uống, sinh hoạt không hợp lý,… gây hại cho gan.
Các điều trị men gan cao
Men gan ở mức bình thường là dưới 40 UI/ml, trên 40 IU/ml sẽ được xác định là men gan cao. Thông thường, men gan từ 40 IU/ml đến dưới 80 UI/ml sẽ không phải dùng thuốc điều trị đặc hiệu. chỉ cần có chế độ ăn hợp lý là men gan sẽ hạ về mức ổn định.
Khi nồng độ men gan cao gấp 2 lần bình thường (trên 80 UI/ml) sẽ được chỉ định bắt buộc dùng thuốc điều trị theo đơn của bác sĩ. Có thể sử dụng một số loại thuốc được chỉ định như:
Thuốc hạ men gan: Arginine stada, Sofmin… là hai loại thuốc chữa men gan cao phổ biến.
Thuốc bảo vệ tế bào gan: Fortec, Eganin… dùng theo đơn thuốc của bác sĩ.
Thuốc giải độc: N-Acetylcystein, Silymarin hoặc Penicilin giúp giải độc tính cho các loại thuốc Acetaminophen, Amanita phalloides…
Tùy thuộc vào nguyên nhân gây tăng men gan, bác sĩ có thể khuyên bạn ngừng uống rượu hoặc sử dụng một số loại thuốc nhất định, giảm cân hoặc ăn uống lành mạnh. Việc điều trị men gan cao thực chất cũng không đơn giản, do vậy tốt nhất bạn nên phòng tránh nó trước.
